Νέα Δημοκρατία: Τα επόμενα βήματα…

Τριάντα πέντε χρόνια μετά την ίδρυση της η Νέα Δημοκρατία γνώρισε τη μεγαλύτερη εκλογική ήττα της ιστορίας της. Δεν ηττήθηκαν, όμως, οι ιδέες της. Οι ιδεολογικές αρχές της ΝΔ είναι οι αρχές που δεσπόζουν σ’ όλο το σύγχρονο κόσμο και επικρατούν πολιτικά στην πλειοψηφία των χωρών της Ε.Ε. και αλλού. Οι ιδέες είναι ζωντανές. Αλλά το πολιτικό προσωπικό που κλήθηκε να τις υπηρετήσει και πάνω σ’ αυτές να στηρίξει και να σχεδιάσει πολιτικές δεν στάθηκε στο ύψος των ιστορικών ευθυνών του.
Η αναζήτηση των αιτιών της μεγάλης εκλογικής ήττας πρέπει να γίνει με σοβαρότητα και ψυχραιμία. Προπάντων όμως πρέπει να γίνει με απόλυτο σεβασμό στην αλήθεια. Η αναζήτηση των αληθινών αιτιών θα οδηγήσει την παράταξη στο δρόμο για την ανανέωση, χωρίς δουλείες και δεσμεύσεις από το παρελθόν. Θα την οδηγήσει προς το μέλλον χωρίς τα «βαρίδια» του παρελθόντος μακριά από τους μηχανισμούς ενός «πλαδαρού» κομματικού καταστημένου που κινείται και δρα με γνώμονα την ικανοποίηση των συμφερόντων του.

Η Νέα Δημοκρατία ιδρύθηκε το 1974 από τον Κωνσταντίνο Καραμανλή, ως ένα σύγχρονο κόμμα για την εποχή του, με σύγχρονες ιδεολογικές και πολιτικές θέσεις! Ξεκίνησε συγχρόνως και κάποια βήματα σύγχρονης κομματικής οργάνωσης (Προσυνέδριο Χαλκιδικής 1977- 1ο Συνέδριο 1978) με τη θεσμοθέτηση οργάνων και διαδικασιών. Στην εποχή της ίδρυσης της ΝΔ δεν είχε καμία σχέση με προδικτατορικά κόμματα. Αυτά ήταν περισσότερο συνασπισμός πολιτικών προσωπικοτήτων και όχι μαζικά κόμματα με θεσμοθετημένες διαδικασίες
Παρ’ όλα αυτά στη ΝΔ η παραγωγή στελεχών δεν γίνονταν μέσα από το κόμμα, αλλά κυρίως μέσα από τον κρατικό και κυβερνητικό μηχανισμό κατά την άσκηση της εξουσίας. Ξεκίνησε ως κόμμα διακυβέρνησης (1974) και παραμένει πάντα ένα κόμμα που «ποθεί» τη διακυβέρνηση. Τα στελέχη της βλέπουν την κατάληψη της εξουσίας ως κύριο στόχο. Δεν έχουν άλλο τρόπο παρέμβασης στην κοινωνία. Φιλοδοξούν να παρέμβουν στην κοινωνία μέσα από το κυβερνητικό μηχανισμό.
Στο πέρασμα του χρόνου κάποια βήματα για την οργάνωση σύγχρονου κόμματος έγιναν. Άρχισε ν ΝΔ να παρεμβαίνει στου μαζικούς χώρους. Στους χώρους δουλειάς, στο φοιτητικό κίνημα. Δεν απέβαλλε όμως ποτέ τη βασική ασθένεια όλων των κομμάτων εξουσίας: τον κυβερνητισμό, μια παθογένεια που επιβάλλει οτιδήποτε κομματικό να υποτάσσεται στις ανάγκες της διακυβέρνησης. Αυτό είχε σαν συνέπεια, έξι περίπου χρόνια στην κυβέρνηση, η ΝΔ ως κόμμα ποτέ δεν συζήτησε πολιτικές θέσεις.
Αυτό που δεν έγινε κατανοητό στη ΝΔ είναι ότι τα κόμματα πρέπει να είναι θεσμοθετημένες εκφράσεις της κοινωνίας. Αντικατοπτρίζουν της ανάγκες, τους πόθους και της αγωνίες, τις θέσεις και τα προβλήματα των πολιτών που τα ψηφίζουν. Συγχρόνως όμως οι πολίτες θέλουν ένα όραμα. Και σίγουρα όραμα δεν είναι μόνον η κατάκτηση της εξουσίας. Αυτό έλειψε από τη Ν.Δ. Η πολιτική σιωπή ήταν εκκωφαντική.
Ο διακαής πόθος της διακυβέρνησης δεν φθάνει. Δεν επιτρέπεται μέσα στο κόμμα να θεωρείται περιττή ακόμη και επιζήμια η συζήτηση. Δυστυχώς, ο αναγκαίος διάλογος δεν έγινε. Και ούτε πρόκειται να γίνει στις 7 Νοεμβρίου 2009. Αυτό όμως που δεν πρέπει να ξεχνάμε είναι ότι τα κόμματα φτιάχνουν την ταυτότητα τους μέσα από συγκρούσεις κα διαφωνίες. Αυτές οδηγούν στη σύνθεση. Δεν ακυρώνουμε τις δημοκρατικές διαδικασίες και λειτουργίες του κόμματος για να αποφύγουμε τις εντάσεις.
Άλλωστε οι διαφανείς δημοκρατικές διαδικασίες έχουν και ένα παιδευτικό χαρακτήρα. Εκπαιδεύουν και παρέχουν μαθήματα δημοκρατικής συμπεριφοράς στα στελέχη. Αλλά κυρίως επιτρέπουν στην παραγωγή πολιτικών θέσεων και σχεδίου διακυβέρνησης, πράγματα αναγκαία για όποιον θέλει να κυβερνήσει ωφέλιμα τη χώρα.
Αν οδηγηθούμε σε ένα μονοήμερο συνέδριο για την εκλογή αρχηγού του κόμματος θα είναι τεράστιο λάθος. Πρέπει να γνωρίζουν κάποιοι ότι σήμερα η βάση της ΝΔ είναι όχι μόνο απογοητευμένη από την ήττα, αλλά και θυμωμένη με του «αστέρες» του κόμματος, τους οποίους θεωρεί συνυπεύθυνους για τη βαριά ήττα. Αυτό που επικρατεί στο χώρο της βάσης είναι απαίτηση για σοβαρή πολιτική συζήτηση και όχι η κατασκευή μιας «πασαρέλας» των υποψηφίων αρχηγών. Πότε θα γίνει ανοικτή και ελεύθερη συζήτηση για την αναζήτηση των αιτιών της εκλογικής ήττας; Πότε θα κατατεθεί ο προβληματισμός για τον ιδεολογικοπολιτικό προσανατολισμό του κόμματος; Πότε θα ανοίξουμε διάλογο με την κοινωνία προκειμένου να εκπονήσουμε ένα νέο πρόγραμμα που θα εναρμονίζεται με τις ανάγκες των καιρών και τις προσδοκίες των πολιτών, ώστε η πατρίδα μας να εξέλθει από τη δυσχερή οικονομική κρίση;
Η πρόταση για να εξέλθουμε ενωμένοι και δυνατοί από τη δοκιμασία και στη συνέχεια να γίνουμε ωφέλιμοι για την κοινωνία είναι:
· Στο Έκτακτο Συνέδριο της 7ης Νοεμβρίου να γίνει αλλαγή του καταστατικού ώστε να επιτραπεί η εκλογή του Προέδρου του κόμματος από την ευρύτερη κοινωνική βάση.
· Να συμφωνηθούν οι διαδικασίες για το πρωτόγνωρο, για τη ΝΔ, αυτό εγχείρημα.
· Να παραμείνει Πρόεδρος του Κόμματος, μέχρι την εκλογή νέου Προέδρου, ο κος Κώστας Καραμανλής.
· Μετά την εκλογή νέου προέδρου να οδηγηθούμε σε επαν-ιδρυτικό Συνέδριο: Εκσυγχρονισμός του καταστατικού (Καθιέρωση ετήσιου συνεδρίου- θεσμοθέτηση θέσης Αντιπροέδρου ή Γεν. Γραμματέα Κόμματος- αναπληρωτή προέδρου)- Εκπόνηση σύγχρονων πολιτικο-ιδεολογικών θέσεων- επεξεργασία προγράμματος εξόδου της χώρας από την κρίση.
Μπορεί αυτή η διαδικασία να είναι δύσκολη. Πολλοί θα πουν ότι ο χρόνος δεν επιτρέπει τέτοιες πολυτέλειες- πρέπει η ΝΔ να ασκήσει αντιπολίτευση ή πρέπει σύντομα να γίνουμε κυβέρνηση. Άλλοι ίσως ισχυρισθούν ότι οι Νεοδημοκράτες δεν έχουν συνηθίσει σ’ αυτές τις διαδικασίες. Η εμπειρία μου για 35 χρόνια στην κομματική ζωή της ΝΔ μου επιτρέπει να πιστεύω ότι όλα αυτά είναι μύθος και προφάσεις «εν αμαρτίαις ».
Πρέπει να κατανοήσουμε ότι δεν φθάνει να εκλέξουμε για πρόεδρο εκείνον που θα αντιμετωπίσει πιο αποτελεσματικά τον Γιώργο Παπανδρέου και θα μας ξανά φέρει στη διακυβέρνηση. Χωρίς διάλογο, χωρίς ανταλλαγή απόψεων, χωρίς «συγκρούσεις» πολιτικών, χωρίς να «ματώσουμε» θα ξανακάνουμε τα ίδια λάθη. Σίγουρα θα ξανακερδίσουμε την εξουσία. Αλλά, δυστυχώς, θα επαναλάβουμε το πείραμα που πιθανόν θα απολήξει «σε παρένθεση».
Τα προσωποπαγή κόμματα βαδίζουν προς το τέλος της ιστορίας τους. Τα σύγχρονα κόμματα στηρίζονται σε συλλογικές διαδικασίες, που δίνουν απαντήσεις όχι μόνο σε ζητήματα εξουσίας, αλλά εργάζονται και μοχθούν υπέρ των πολιτών και του δημοσίου συμφέροντος.


Γιάννης Κοσμίδης